Λαπαροσκοπική Χειρουργική στα παιδιά
Σήμερα οι περισσότερες επεμβάσεις που αφορούν στα παιδιά, μπορούν να γίνουν λαπαροσκοπικά, διαμέσου μικρών οπών με τη βοήθεια ειδικά σχεδιασμένων εργαλείων, δίνοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Ωστόσο, οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις στα παιδιά (τόσο οι βασικές όσο και οι προχωρημένης πολυπλοκότητας) απαιτούν την αυστηρή τήρηση των παρακάτω κριτηρίων:
- ο χειρουργός και η ομάδα του να έχουν κατάλληλα εκπαιδευτεί, να έχουν την απαραίτητη πιστοποίηση και φυσικά την αρμόζουσα εμπειρία και
- να εφαρμόζονται σε κέντρα που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή.
Η Χειρουργός Παίδων Δρ. Κατερίνα Ραμματά, διαθέτει πολύ μεγάλη εμπειρία στις προηγμένες τεχνικές της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής και στη Single Port τεχνική (Χειρουργική της μιας οπής) που αποτελεί πρόσθετη εξειδίκευση της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής.
Γιατί καθυστέρησε η λαπαροσκοπική χειρουργική στα παιδιά;
Στα παιδιά, η καθυστέρηση εφαρμογής της λαπαροσκοπικής χειρουργικής στην Ελλάδα – με αποτέλεσμα τη μικρή εμπειρία πολλών Χειρουργών Παίδων στη νέα τεχνική- οφείλεται σε «τεχνικούς» λόγους: Παιδιά είναι τα νεογέννητα αλλά και οι έφηβοι έως 18 χρόνων. Χρειαζόταν πολλών διαφορετικών μεγεθών κάμερες και μικροεργαλεία, αναλόγως της ηλικίας του παιδιού για τη διενέργεια των ίδιων επεμβάσεων. Κάθε ηλικία είναι μία διαφορετική ομάδα με τελείως εξειδικευμένες ανάγκες. Επίσης, όταν αναφερόμαστε στα νεογέννητα, η λαπαροσκοπική χειρουργική απαιτεί πολύ πιο λεπτούς χειρισμούς που προκύπτουν μέσα από τη μεγάλη εμπειρία και τη διαθέτουν κυρίως όσοι εξειδικεύθηκαν στο εξωτερικό. Οι υπόλοιποι, είχαν λόγο να αμφισβητούν τα τεράστια πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής.
Ευτυχώς, πλέον της μίας 10ετίας και στην Ελλάδα διενεργούνται λαπαροσκοπικές επεμβάσεις στα παιδιά.
Στην κλινική «Άγιος Λουκάς» στην οποία είναι υπεύθυνη του Παιδοχειρουργικού Τμήματος η Δρ. Αικ. Ραμματά, υπάρχει πλούσιος λαπαροσκοπικός εξοπλισμός όλων των χιλιοστών ώστε η ομάδα της να μπορεί να ανταπεξέλθει σε οποιαδήποτε ανάγκη με βάση την ηλικία. Μπορούν πλέον να διενεργηθούν όλες οι λαπαροσκοπικές επεμβάσεις παίδων ακόμη και λίγες ώρες μετά τη γέννηση των νεογνών, εάν αφορούν σε συγγενείς διαμαρτίες.
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής παίδων
Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής έναντι της ανοιχτής χειρουργικής στα παιδιά, είναι:
- Μικρότερες τομές: Η επέμβαση γίνεται μέσα από 3 μικρές που αφήνουν σημάδι όσο το δείγμα ενός κουνουπιού.
- Αναλγησία: Οι μικρές τομές συνοδεύονται από ελάχιστο πόνο, μικρή χρήση αναλγητικών, ταχύτερη ανάρρωση.
- Μειώνεται ο χρόνος νοσηλείας: π.χ. μόνο 24ωρη παραμονή στην κλινική μετά από επέμβαση σκωληκοειδίτιδας.
- Άμεση επιστροφή στην κανονικότητα. Το παιδί κατά τη 2-3 μετεγχειρητική ημέρα μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο και πάρα πολύ σύντομα στις υπόλοιπες (και αθλητικές) δραστηριότητες του.
Το μεγαλύτερο όμως πλεονέκτημα είναι το χειρουργικό:
- Με την εισαγωγή της μικροκάμερας και των μικρεργαλείων στην κοιλιακή χώρα, η εικόνα είναι πανοραμική και πολύ καλύτερη από τον φυσικό έλεγχο μέσω μιας μικρής τομής του ανοιχτού χειρουργείου. Με την κάμερα μπορούμε να ελέγξουμε όλες τις κοιλότητες, να έχουμε καλύτερο έλεγχο στην αιμόσταση, καλύτερη έκπλυση για τον καθαρισμό.
- Με τα μικροεργαλεία 3-5 χιλιοστών, οι χειρισμοί είναι πολύ πιο λεπτοί, δεν προκαλούνται επιπλοκές, οι συμφύσεις είναι έως και μηδενικές, με βάση την εμπειρία μας. Κατ’ επέκταση έχουμε μείωση του κινδύνου μετεγχειρητικών εντερικών αποφράξεων. Αποφεύγεται κυρίως ο συμφυτικός ειλεός που είναι η πιο συχνή επιπλοκή λόγω συμφύσεων μετά από ανοιχτό χειρουργείο και για την αντιμετώπισή του, απαιτείται νέο χειρουργείο. Επιγυχάνεται η ταχύτερη επαναλειτουργία των συστημάτων του ασθενούς και ιδίως του γαστρεντερικού.
Μειονεκτήματα
Στα μειονεκτήματα της περιλαμβάνονται οι πρόσθετες δαπάνες που απαιτούνται για τα λαπαροσκοπικά εργαλεία, η έλλειψη της απτικής αντίληψης, η μείωση της αντίληψης του βάθους, το μικρότερο περιθώριο λάθους σε σχέση με την κλασική χειρουργική και οι ειδικές επιπλοκές που χρήζουν ιδιαίτερο βαθμό εμπειρίας για την αξιολόγηση και αντιμετώπισή τους.
Από την εμπειρία μας, είναι ελάχιστες, σχεδόν απίθανες οι περιπτώσεις που λόγω τεχνικών δυσκολιών μία λαπαροσκοπική επέμβαση μπορεί να μεταβληθεί σε ανοιχτό χειρουργείο, αλλά αναφέρονται ως ενδεχόμενο.
Λαπαροσκοπικές επεμβάσεις που διενεργούμε σε παιδιά
Οι συνηθέστερες λαπαροσκοπικές επεμβάσεις σε παιδιά είναι:
- Σκωληκοειδεκτομή
- Διερεύνηση κρυψορχίας
- Διερεύνηση ανορχίας
- Βουβωνοκήλη
- Χρόνιος κοιλιακός πόνος
- Κιρσοκήλη
- Αφαίρεση κύστεων/τερατωμάτων από σάλπιγγες ή ωοθήκες
- Αφαίρεση κύστεων μεσεντερίου και επίπλοου
- Αντιμετώπιση συστροφής επίπλοου και μεκελείου απόφυσης
- Εντερεκτομές
- Συγγενείς διαμαρτίες