Χρόνιο άτυπο κοιλιακό άλγος – Ο ρόλος της ερευνητικής λαπαροσκόπησης
Η ερευνητική λαπαροσκόπηση έχει εξαιρετική εφαρμογή για υποτροπιάζοντα επεισόδια του άτυπου, χρόνιου, κοιλιακού πόνου στα παιδιά. Ο πόνος χαρακτηρίζεται ώς άτυπος, διότι δεν εκδηλώνεται σε μία συγκεκριμένη θέση αλλά σε μεταβαλλόμενο σημείο και με μεταβαλλόμενη ένταση.
Εννοείται ότι όταν ο πόνος είναι οξύς, το παιδί πρέπει να εξεταστεί από τον παιδίατρο. Εάν συνυπάρχει πυρετός, εάν διογκώνονται οι μεσεντέριοι λεμφαδένες, πάλι πρέπει να σπεύσει στον Παιδίατρο για να αντιμετωπιστεί η λοίμωξη. Όταν όμως ο πόνος δεν είναι οξύς αλλά καθημερινός και παρατείνεται για ένα περίπου μήνα, πρέπει να διερευνηθεί ενδελεχώς από τον Παιδοχειρουργό.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το παιδί θα χειρουργηθεί. Γνωρίζει όμως ως ειδικός, τι μπορεί να συμβαίνει μέσα στην κοιλιακή χώρα. Για παράδειγμα, εάν ο πόνος οφείλεται στη μεσεντέριο απόφυση, μπορεί και να μη χρειάζεται χειρουργείο εάν όμως οφείλεται σε σκωληκοειδίτιδα, μπορεί να πρέπει να χειρουργηθεί αμέσως για να αποφευχθεί ο κίνδυνος της περιτονίτιδας.
Αιτίες του άτυπου κοιλιακού άλγους
Οι περισσότερες αιτίες του άτυπου κοιλιακού άλγους είναι παθολογικές. Μόνο ένα 10% από τα παιδιά αυτά παραπέμπονται για χειρουργική επέμβαση.
Τα πιο συχνά αίτια κοιλιακού άλγους στα παιδιά είναι:
- Δυσκοιλιότητα
- Βαρύ γεύμα
- Οξεία Σκωλ/δα
- Μεσεντέριος Λεμφαδενίτιδα
- Ψυχολογικά - Συναισθηματικά αίτια - Άγχος
- Γαστρεντερίτιδα
- Έσω γεννητικά όργανα - Κυρίως κορίτσια
- Ουρολοίμωξη
- Κάκωση
Πρέπει να επισημάνουμε ότι κορίτσια ηλικίας 11-14 χρ. παρουσιάζουν αρκετά συχνά παθολογία από τις ωοθήκες , η οποία εκφράζεται με κοιλιακό άλγος και χρήζει διερεύνησης με υπερηχοτομογράφημα.
Ο ρόλος του παιδοχειρουργού στη διάγνωση
Ακρογωνιαίος λίθος για τον Χειρουργό Παίδων είναι η λήψη ενός πολύ καλού ιστορικού (γεύματα, κενώσεις, δραστηριότητες, κληρονομικές νόσοι, άλλα συμπτώματα κλπ). Εάν ο πόνος δεν συνδυάζεται με άλλα συμπτώματα, εκεί αρχίζουν οι δυσκολίες της διερεύνησης. Θα απαιτηθούν κατά περίπτωση εξετάσεις αίματος, ούρων, υπερηχογράφημα κ.α.
Η Χειρουργός Παίδων κ. Ραμματά, συνεργάζεται στον «Άγιο Λουκά» με μία ομάδα αξιόπιστων ιατρών που συνεισφέρουν στην ορθή διερεύνηση, όπως παιδογαστρεντερολόγος, αλλεργιολόγος έως και παιδοψυχολόγος διότι μπορεί ο πόνος να προέρχεται από τη σωματοποίηση του άγχους. Συνηθέστερες αιτίες του πόνου αυτού είναι η κοπρόσταση, η ραγάδα, αιμορροϊδες, παράσιτα, αλλεργιογόνες τροφές κ.α. Αλλά μπορεί και να μην είναι αυτές οι αιτίες.
Ερευνητική λαπαροσκόπηση
Το τελευταίο «όπλο» στη φαρέτρα της διερεύνησης του άτυπου, εμμένοντος κοιλιακού άλγους στα παιδιά, είναι η ερευνητική λαπαροσκόπηση. Ο λόγος που την προτείνουμε έναντι της αξονικής και της μαγνητικής τομογραφίας είναι ότι ένα παιδί, προκειμένου να υποβληθεί στις απεικονιστικές αυτές εξετάσεις θα πρέπει να λάβει νάρκωση. Είναι προτιμότερο να λάβει τη νάρκωση για επέμβαση ερευνητικής λαπαροσκόπησης. Αυτό τουλάχιστον εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στην Ευρώπη ως διαγνωστική μέθοδος για παιδιά. Δίνει πολύ καλύτερα αποτελέσματα εάν ο πόνος οφείλεται στη μεκέλειο απόφυση ή σε κύστεις και τερατώματα, όταν πρόκειται για κορίτσια.
Με την ερευνητική λαπαροσκόπηση υπο αναισθησία, με μια πολύ μικρή τρυπούλα στον ομφαλό (τεχνική single port), περνάμε μία κάμερα και διερευνούμε όλη την κοιλιακή χώρα. Eάν βρούμε το αίτιο που προκαλεί τον πόνο, η ίδια ερευνητική εξέταση, χωρίς επιπλέον νάρκωση μετατρέπεται σε θεραπευτική. Eάν είχε προηγηθεί η νάρκωση για αξονική ή μαγνητική τομογραφία, θα έπρεπε να ληφθεί νέα νάρκωση για την επέμβαση αποκατάστασης του προβλήματος. Η επέμβαση διαρκεί 1 ώρα.
Στα κοριτσάκια, εάν πρέπει να αφαιρεθούν κύστεις και τερατώματα, η χειρουργική επέμβαση απαιτεί μεγάλη δεξιοτεχνία και εμπειρία, ώστε να μη διαταραχθεί η γονιμότητα στο μέλλον, λόγω φλεγμονής ή συμφύσεων. Επίσης, εάν έχει διενεργηθεί στο παιδί προηγούμενο χειρουργείο στην ίδια περιοχή, εάν είναι ανώμαλη ή άτυπη η θέση του εντέρου που λύνεται λαπαροσκοπικά, πάλι θέλει καλή γνώση των δεδομένων.
Σε όλα τα παιδιά που διενεργείται θεραπευτική λαπαροσκόπηση αφαιρείται η σκωληκοειδής απόφυση. Πρόκειται για μία απόφυση που είναι αποδεδειγμένα επιστημονικά, άχρηστη μετά την ηλικία των 6 χρόνων. Και το σημαντικότερο, μετά την αφαίρεσή της, το 90% των παιδιών που υποφέρουν από άτυπο κοιλιακό άλγος, παύει να πονά. Αυτό συμβαίνει διότι το παιδί έχει περάσει φλεγμονές όχι έντονες, οι οποίες δεν αξιολογήθηκαν, λόγω «ψυχρής» σκωληκοειδίτιδας.